ARTV'İN KURTULUŞU VE ÇETE FAALİYETLERİ...4
İngiliz ve Gürcü İşgalleri...
İstanbuldaki temaslarının sonunda Kazım Karabekir Paşa, Erzurumda yeni teşekkül ettirilen Onbeşinci Kolordu Komutanlığına tayin olunuyor.
Veda için Padişah tarfından 11 Nisan 1919 tarihinden kabul oluyor. Daha sonra İzzet Paşa, Cevdet Paşa ve Şevket Turgut Paşaları ziyaret ediyor.
O sıralar rahatsız olduğu için Şişlideki evinde yatmakta olan Mustafa Kemal Paşayı ziyaret ettim diyor Karabekir Paşa.
''Memleketin kurtuluşu üzerinde uzun uzun görüştük. Ben bu konuda kararlı olduğumu, doğudaki durumu, halkın kurtuluş için nasıl azimli olduğunu gördüğümü, bu itibarla kendisinin de şarka gelmesi yolundaki fikirlerimi çok açık bir şekilde ifade ettim.
Nihayet hiçbir arkadaşımın beni yolcu etmesine imkan bırakmadan 12 Nisan 1919 da İstanbuldan ayrılarak, 19.4.1919 da Trabzona çıktım.'' diyor Kazım Karabekir Paşa.
3.Mayıs.1919 Erzuruma gelen Paşa'nın Trabzon'dan Erzurum'a nasıl ve hangi yolla gittiği hakında bir bilgiye rastlamadım.
Ancak 1976 yılında sıla maksadıyla Ardanuç'a, Aşağıırmaklar'a gittiğim zaman köyden 75-80 yaşlarında olması lazım gelen Efendigil'in İlyas Ersoy bana şu hatırasını nakletmişti.
''Kazım Karabekir Paşa Hopa'dan Kars'a gitmek üzere Ardanuç'tan Yalnızçam yolu ile Ardahan'a geçiyordu.
Geçtiği yerlerde köylerden vatanın kurtuluşu için beraberinde götürmek üzere asker topluyordu. Ben de bu çağrıya uyarak birçok kimse gibi emri altına girdim.
Bizi önce Ardahan'a götürdü. O andan itibaren kendi emrine giren subay ve birliklerle eğitim çalışmalarıma başladı.
Paşa herşeyle bizzat meşgul oluyor, hatta bize kendi yazdığı ve bestelediği marşları bizzat kendisi öğretiyor ve söyletiyordu.''
Söz buraya gelince İlyas Ersoy o dinç, heyecanlı haliyle sanki o günleri yeniden yaşıyormuş gibi Paşanın, '' Türk Yılmaz'' marşını büyük bir heyecanla ve ciddiyetle söylemeye başladı.
İlyas Ersoy o heyecanı sanki aynen yaşıyor ve yaşatabiliyordu.
Marşın güftesinin ilk iki beşliği şöyle idi.
Türk Yılmaz Marşı
Çelik gibi kollu, Tunçtan ayaklı,
Göğsü imanlı, Temiz vicdanlı
Türk hiç yılar mı? Türk hiç yılar mı?
Türk yılmaz, Türk yılmaz!
Düşmana salsa, tek bile kalsa,
Düşmandan kaçmaz, ölümden korkmaz
Türk hiç yılar mı? Türk hiç yılar mı?
Türk yılmaz, Türk yılmaz
Cihan yıkılsa türk yılmaz.
İlyas Ersoyun anlatımına göre bu anısı, Kazım Karabekir Paşanın Erzurum'a, Hopa-Ardanuç-Ardahan-Kars yolu ile gittiğine, Türk milletinin istiklali uğrundaki sarsılmaz aşkına ve Kazım Karabekir Paşanın ne büyük bir vatanperver, ne erişilmez bir kumandan olduğuna çok canlı bir belge teşkil edecektir.
İlyas Ersoyun bu anlatımı doğrudur. Çünkü, Ardanuçta görevli iken, Kazım Karabekir Paşanın kendine ait olan çift atlı Paytonu ile Ardanuçtan geçip, Yalnızçam geçidinden aşarak Ardahan'a gittiğini, Ardanuç'un o günlerini yaşamış olan yaşlı pek çok kişiden dinlemiştim.
Osman Ünsal
Etiket : Artvinin, Kurtuluşu, Çete, Faaliyetleri, İngiliz, Gürcü, İşgalleri ,