DOĞAL BİTKİ ÖRTÜSÜ
Artvin’in sahil kesimlerinde görülen Karadeniz iklimi ile iç kesimlerde Karasal iklimin geçiş özelliğini gösteren yarı nemli iklim, bitki örtüsünün oluşumunda birinci derecede rol oynar. İl topraklarının %35,8’i ormanlarla kaplıdır. Karadeniz Dağları’nın denize bakan yamaçlarında yağışlar ile elverişli ısı şartları zengin bir bitki topluluğunun oluşmasını sağlamıştır.
Deniz seviyesine yakın yerlerde yayılmış yaprak döken kızılağaç, gürgen, ıhlamur, kayın, meşe, kestane gibi ağaçların altı çok sık bodur ağaçlar, sarmaşıklar, orman gülü örtüsü ile kaplıdır. Yüksek kesimlerde ise ladin ve köknar ağaçlarının çoğunlukta olduğu iğne yapraklılar hakimdir. Köknarlar 1000 metreden yüksek kesimlerde nispeten soğuk ortamlarda yetişmektedir. İl’deki zeytinlikler de çok nemli kıyı kesiminde değil, Çoruh vadisinin aşağı kesimlerinde görülür .
Ormanlardaki ağaçları sınıflandıracak olursak;
Çok Nemli Ilıman Yayvan Yapraklı Ormanlar: Kızılağaç Ormanları (Doğu Karadeniz’de en fazla yaygın olan bir ağaç türüdür), Kestane Ormanları (yörede 1000 metrenin üstüne çıkmaktadır), Kayın Ormanları (Kayın Doğu Karadenizin en yaygın ağaç türü iken zamanla yapılan tahribat yüzünden yerleri Kızılağaçlarla kaplanmıştır).
Nemli-Soğuk İğne Yapraklı Ormanlar: 2000 metrenin üzerine kadar çıkan Ladin, Sarıçam, Köknar ormanları yer almaktadır.
Kuru Orman ve Çalı formasyonu: Çalı formasyonuna giren bitkiler şöyledir; Karaçalı, Ardıç, Boyacı Sumağı, Yabani Gül, Sumak, İspir Meşesi, Gürgen Yapraklı Kayacık, Büyük Kozolaklı Deniz Üzümü, Doğu Gürgeni, Orman Gülleri, Sapsız Meşe, Defne, Ağızlık Çalısı, Adi Şimşir, Adi Karamuk, Dahum, Alıç, İncir, Sandal, Tüylü Laden, Akdeniz Defnesi, Nar, Tatar Akçaağacı, Taş Elma’sıdır.
Sayılan bu bitki türlerinin bulunması vadi tabanında yarı kurak yarı ılıman bir iklim sürdürüldüğüne işarettir.
FAUNA
Doğu Karadeniz ormanları özellikle geyik, karaca, yaban domuzu ve ayı gibi büyük memeli hayvanlar ile birçok kuş türü için elverişli bir yaşama ortamı oluşturduğundan yaban hayatı yönünden çok önemli bir özellik taşımaktadır.
Çoruh Havzası faunasını dört gurupta toplayıp incelemek mümkündür. Bu dört gurup; 1- Memeliler, 2- Kuşlar, 3- Balıklar ve 4- Böcekler’dir.
Memeli Av Hayvanları
Maral Geyiği, Karaca, Yaban Keçisi, Çengel Boynuzlu Dağ Keçisi, Bezoor Keçisi, Yaban Domuzu, Buz Ayı, Esmer Ayı, Tilki, Vaşar, Pars-Leopar (Pelenk), Kurt, Çakal, Porsuk, Avrupa Tavşanı, Susamuru, Ağaç Sansarı, Kaya Sansarı, Kakım, Gelincik, Sincap.
Kuşlar
Urkeklik, Kafkasya Horozu, Kınalı Keklik, Bıldırcın, Üveyik, Çulluk, Toy, Kaya Güvercini, Yeşilbaş, Boz Ördek, Gezgin Doğan, Karadoğan, Çayır Doğanı, Uludoğan, Kısa Ayaklı Atmaca, Sakallı Akbaba, Yılan Kartalı, Büyük Bağırgan Kartal, Balık Kartalı, Kızıl Şahin, Doğu Atmacası, Şahin.
Balıklar
Alabalık, Sazan, Yayın, Bıyıklı balıklarıdır.
EROZYON VE DİĞER TOPRAK HAREKETLERİ
Yurdumuz için en önemli sorunlardan biri olan erozyon ve toprak aşınımı Doğu Karadeniz Bölgesi’nde de oldukça geniş alanlarda etkilidir. Yüksek kısımlarda özellikle bitki örtüsünden mahrum olan yerlerde aşınım çok şiddetlenmektedir. Doğu Karadeniz Dağları’nın kuzey yamaçlarında bitki örtüsü iyi geliştiği için, bu yamaçlar erozyondan bir nebze korunabilmiştir. Bilhassa bitki örtüsünün cılız olduğu güney yamaçlarda yağışlarla yüzeysel akış daha fazla olmaktadır. Bitki örtüsü ve yağışlardan başka erozyonun artmasına sebep olan faktörlerden birisi de “beşeri faktörler” dir. Yerleşim yerlerine yakın yerlerde görülen tarla açmaları yüzeyin çıplaklaşmasına neden olmaktadır.
Bölgede eğimin fazlalığı, yağışlar ve beşeri etmenlerin yanı sıra jeolojik yapı ve tektonik durumda aşınım da önemli etkilere sahiptir. Tektonik olarak hareketli olan bu kısımlarda aşınım fazlalaşmakta ve çok şiddetli erozyona sebep olmaktadır .
Kaynaklar:
Halit Özdemir, a.g.e.,s. 2-5.
Ali Gündüz, a.g.e. , s. 70-72.
Halit Özdemir, a.g.e. ,s. 5-8.
Hazırlayan Sevilay Yıldız
Etiket : Artvin, Doğal, Bitki, Örtüsü,