EMRAH. Yolüstü (Basa) köyündendir. Asıl adı Emrullah'tır. Kibaroğullarından Cafer Ağa nın oğludur. Hayatı hakkında fazla bilgi yoktur. 1914'te ölmüştür. Sazı omzunda dolaşırken, Artvin'in Salkımlı köyünde tarlada çalışan kadınlar, kendilerine deyiş söylemesini isterler. O da aşağıdaki parçayı çalıp söyler.
Güzeller toplanır bir ülfet için,
Ekip tarlasını biçen de olur,
Âşıklar da yâr der ona yanarlar,
Âşık olup bade içen de olur.
Güzel olan beş yaşında övülür,
On yaşında göze girer sevilir,
On beşinde falan kız var deyilir,
On sekiz yaşında köçen de olur.
Bazı güzel var ki sever yârini,
Bazı güzel sever dünya varını,
Bazı güzel vardır saklar sırrını,
Bazısı saklamaz, açan da olur.
EMRAH der güzelin ikbali artar,
İkbal her ayıbın üstünü örter,
Bazı güzel var ki al duvak çatar.
Bazısı eş bulup kaçan da olur.
Artvin'de kiliseden çıkan bir Ermeni kızına deyişi":
Bugün kiliseden çıkmış geliyor,
Yanlıştır işlerin Ermeni kızı.
Bazen konuşuyor bazen gülüyor,
İncidir dişlerin Ermeni kızı
Uzak uzak geçip bizi dinleme,
Çalarım elimde sazı dinleme,
İncil'den okuyup yüzü dinleme,
Duyar keşişlerin Ermeni kızı.
Mansure Meryem'in torunu musun,
Yoksa mis İsa'nın yareni misin,
Âşıkı EMRAH'ın meramı mısın,
Başka bakışların Ermeni kızı.
Artvin - Tolgom'da tarla biçen gelinler telaşla giden Emrah sorarlar: "Âşık nereye gidiyorsun?" Emrah alır sazı ele:
Bugün yolcusuyum yârin,
Duydum ki suzanım köçmüş.
Bağlar bozup gazel döktü,
Yetişti hazanım köçmüş.
Ben bu dertten öleceğim,
Zannettim ki bulacağım,
Korkam düzde kalacağım,
Mezarım kazanım köçmüş.
EMRAH da der başın vala,
Yanakları dönmüş ala,
Vallah sazı almam ele,
Saza tel düzenim köçmüş.
Ardanuç, 1878 savaşı sonunda Rusya'ya bırakılmıştı, durum herkes gibi Emrah'ı da perişan eder.
Matemliyiz, gözyaşlıyız kınama,
Değişmiştir eski devlet bu köyde.
Dili bilmezlere kul olacağız.
Eksilir mi hiç kabahat bu köyde.
Koca Arap kumandanı kestiler,
Barutlu toplar o gün sustular,
Ay yıldız yerine haçı astılar,
Beklenir mi şimdi rahat bu köyde.
Artık Osmanlı'dan ümidi kestik,
Okunmaz ezanlar lal gibi sustuk,
Barutlar tükendi, tüfeği astık,
Çetin oldu hem ibadet bu köyde.
Âşık EMRAH ağlar gözü yaş ile,
Görüşemez oldu öz kardeş ile,
Mevsim kayıp oldu yazı kış ile,
Çetin oldu her hareket bu köyde.
Emrah'ın içi kan ağlasa da, uzaklardan gelen bir konu "Rus idaresinden memnun musunuz?" sorusuna aşağı şiirle karşılık verir. O, "Çoban değişir de sürü değişmez" inancındadır.
Aslını yitirmez dünyada insan,
Bakidir değişmez ülfet bu köyde.
Dini gayrı bir devlete kalsa da,
Devam eder hem ibadet bu köyde.
Osmanlı sancağı gitti asılmaz,
Gidip gelmesinden umut kesilmez,
Devlet-i Âli'den zaten küsülmez,
İslam yaşar bu cemaat bu köyde.
İşler bir kovanda arı değişmez,
Âşık sevdiceği yâri değişmez,
Çoban değişir de sürü değişmez,
Milli kalır daim millet bu köyde.
Karga bülbül olup güle düşemez,
Geç yola çıkanlar dağı aşamaz,
Dini gayrı gelip burda yaşamaz,
Çünkü vardır Ahmet, Mehmet bu köyde.
EMRAH der ki ikram izzet ederler.
Misafire gayet hürmet ederler,
Düşmüşlere çok merhamet ederler,
Vardır yitmez çok merhamet bu köyde.
Kaynak: Ardanuç'tan Bir Güldeste: S.Senol
Etiket : Aşık, Emrah,