MUHACERET YILLARINDA KÖYLERİN VE HALKIN DURUMU...1
1914 (1330) Aralık ayında, seferbirliğin kaçış günlerinin sefaleti içinde, annemin Orcukta doğum yapmış olması ve benim de yeni doğmuş bir bebek olarak meşakkat dolu bu yolculuğa dayanamıyacağım mülahazası ile muhacerete devam etmenin mümkün olamıyacağı gerçeğini ortaya koyması üzerine annem ve babam, her ne pahasına olursa olsun bu muhaceretten vaz geçmeye, memlekette kalmaya ve köye dönmeye karar veriyorlar.
Melo taburumuz, Artvin müfrezesi ve mahalli gönüllü teşkilatları ile Ruslar arasındaki çatışma ve muharebeler devam etmektedir.
Gün geçtikçe sayıları artan mahalli çete teşkilatı ile Tortumda Halit Paşanın (o zaman paşa değil) emrindeki alay, Ruslarla boğaz boğaza başarılı muharebeler vermekte, memleketin müdafaasında akıl almaz mücadeleler sahnelemektedir.
Harp süresince Çoruh vadisindeki köyler her an harbin acı ve ızdırabını yaşamaktadır.
Keza, Ardanuç ve köylerinde Rus yönetimi kurulmuştur.
Çete muharebeleri hariç tutulursa köylerde oldukça sessiz bir hayat hüküm sürmektedir.
Bir süre Orcukta kaldıktan sonra ben kucaklarında olduğum halde annem ve babam geri dönerek, önce Tütünlü (Bice) köyüne geliyorlar.
Bir müddet Tütünlüde kalan annem ve babam, kocası vefat etmiş olan Havva teyzemi ve oğlu Ömeri de yanlarına alarak bizim köye Samıskar'a (Aşağıırmaklar) geliyorlar.
Ustamel (Ustalar) köyüne gelin gitmiş olan Suna halamın kocası da bu hengamede vefat edince babam onu da yanına alıyor. Böylece o yoklukta, o kıtlıkta bizim üç kişilik aile altı kişi
oluveriyor.
Muhaceret içinde birkaç yıl sonra kimsesiz kalmış olan annemin teyzesinin kızı Emine bibi ile diğer bir teyzesinin kızı Ayşe bibi ve daha küçük yaştaki Hamza (Bilgin) köye (Biceye) dönünce babam onları da yanına alıyor.
O zamanlar üç-dört yaşlarında olmama rağmen bunları hatırlıyabiliyorum.
Daha sonra Kamil Hafız Dayı (Bilgin) muhaceretten dönünce bunların hepsini Biceye yanına alıyor.
Sayıları az da olsa çeşitli sebepler ve imkansızlıklar yüzünden köylerinden ayrılamıyanlar köyde, kendi evlerinde hayatlarını sürdürmektedirler.
Muhaceretin meşakkatine ve ızdırabına dayanamıyarak köylerine dönenlerin sayısı zamanla artmakta ve böylece köylerdeki insan sayısı gün geçtikçe çoğalmaktadır.
Ama ne yazık ki köylerde ilk işgal ve muhaceretin peşinden herşey talan ve yağma edilmiştir.
Babamlar köye döndüklerinde durum bundan ibarettir.
Dedemden kalma eski harap bir ev ile bomboş bir ahır, bakımsız bahçe, tarla, çayırdan başka hiçbir şey mevcut değildi.
Osmam Ünsal
Sürecek...
Etiket : Muhaceret, Yıllarında, Köylerin, Halkın, Durumu,